Het Groene Boekje

In het Groene Boekje staan de woorden met de meest voorkomende spellingsproblemen. De Nederlandse Taalunie stelt de officiële spellingsregels. De Woordenlijst is een samenvatting van al die regels. Weet je niet hoe je een woord spelt? Dan kun je ook in dit boekje kijken. De Woordenlijst van het Groene Boekje weet raad.

Wat kun je vinden in het Groene Boekje?

Je werkt in het Groene Boekje met ‘De Leidraad’. Daarin staan alle officiële spellingsregels. In principe zijn er bijna twintig onderdelen die het belangrijkst zijn in de Nederlandse taal en die je dan ook terugvindt in dit boekje. De Leidraad bestaat uit deze onderdelen:

  1. Beginselen van de Nederlandse spelling
  2. Accenttekens
  3. Los, aaneen of met een koppelteken?
  4. Klemtoontekens en uitspraaktekens
  5. Samenstelling met tussenletters -e of -en-
  6. Klinkers en medeklinkers
  7. Klinkerbotsing
  8. Afleiding met tussen letters -e of -en-
  9. Werkwoorden
  10. Samenstelling of afleiding met of zonder tussenletter -s-
  11. Engelse woorden in het Nederlands
  12. Speciale meervouden van zelfstandige naamwoorden
  13. Bezitsvorm van zelfstandige naamwoorden
  14. Verkleinwoorden
  15. Hoofdletters of kleine letters?
  16. Afkortingen, symbolen, initiaalwoorden, letterwoorden, verkortingen
  17. Woorden afbreken

De Leidraad telt meer dan 100 pagina’s. Na dit onderdeel komt de Woordenlijst. Die bestaat uit bijna 100.000 woorden. Je vindt achterin het boekje ook nog een korte uitleg van allerlei begrippen die je in de Leidraad tegenkomt.

Hoe gebruik je het Groene Boekje?

Als je weet hoe een woordenboek werkt, dan kun je ook woorden opzoeken in het Groene Boekje. Het is goed om te weten dat in dit boekje alleen de juiste manier van spellen staat. Soms staat er bij een woord of het een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord is. De betekenis van het woord staat er niet bij; daarvoor heb je een woordenboek, zoals de Van Dale, nodig.

Het Groene Boekje spelt soms woorden anders dan de Van Dale. Dat komt doordat gewone woordenboeken meer uitgaan van hoe woorden worden gebruikt. Het Groene Boekje gaat uit van hoe woorden zouden moeten worden geschreven. Het is dus wat meer ‘volgens de regels’.

De Leidraad: best lastig

De Leidraad is best lastig. Het is niet zo geschreven dat iedereen direct begrijpt hoe het zit met de spellingregels. Daarom kun je het best de spelling opzoeken in het Groene Boekje, maar voor de uitleg van de regels iets anders gebruiken.

Stel je voor dat je wilt weten hoe een woord gespeld wordt, en waarom. Dan kun je meerdere boeken gebruiken. Je gebruikt het Groene Boekje om de spelling in op te zoeken. Als je de spelling weet en je afvraagt waarom het zo gespeld wordt, kun je de Vraagbaak Nederlands of de Schrijfwijzer gebruiken. Daar staat op een wat makkelijkere manier de reden van de spelling in.

Waarom het Groene Boekje zo heet

Het Groene Boekje heet zo vanwege de kaft van het boek: deze is groen. Daar werd mee begonnen toen de eerste uitgave ervan uitkwam in 1954. De uitgevers vonden het toen een goed idee om de naam zo te houden, en de kaft ook. Alle boeken die zijn uitgekomen na de eerste versie van het Groene Boekje kregen ook een groene kaft.

De tweede editie kwam uit in 15 oktober 2005. Toen kwamen er allerlei woorden bij, ook uit het Surinaams-Nederlands. Dat komt doordat Suriname in 2005 toetrad tot de Nederlandse Taalunie.

Pas in 2015 verscheen de derde editie. Daarin staan 10.000 nieuwe woorden. Denk bijvoorbeeld aan de afkorting ‘zzp’er’, dat je met een apostrof en met kleine letters spelt. In deze editie staan ook veel woorden die vaak fout worden geschreven. De Nederlandse Taalunie heeft bijgehouden welke woorden vaak fout geschreven worden, en zo een nieuw boekje uitgegeven.